|
หัวข้อ: ประเพณีการสร้าง "พวงมโหตร" เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 02 มีนาคม 2557 18:16:27 .
(http://www.banmuang.co.th/uploads/userfiles/images/S__8142881.jpg) ภาพจาก : .banmuang.co.th พวงมโหตร พวงมโหตร (อ่านว่า พวง-มะ-โหด) เป็นพวงอุบะ ซึ่งห้อยประดับอยู่ที่คันดาลฉัตร ทำด้วยผ้าตาดทอง ส่วนคันดาลฉัตร คือคันฉัตรที่มีรูปเป็นมุมฉาก ๒ ทบอย่างลูกดาล เพื่อปักให้ฉัตรอยู่ตรงเศียรพระ พุทธรูป ชาวอำเภอศรีนคร จังหวัดสุโขทัย มีประเพณีการสร้างพวงมโหตรกันมากว่า ๕๐ ปี พวงมโหตรของที่นี่มีลักษณะเป็นดอกไม้ที่ปักกันเป็นชั้นๆ แต่ละชั้นจะห่างกันประมาณ ๕๐-๗๐ฃ0 เซนติเมตรจำนวน ๗-๙ ชั้น มีอุบะดอกไม้แห้งหรืออุบะนก ปลา ฯลฯ หรือกระดาษสายรุ้งสีต่างๆ ห้อยไว้ที่ปลายก้านของดอกไม้แต่ละดอกเพื่อให้ชั้นของดอกไม้ต่อเนื่องกันลงมาเป็นพวง และที่โคนของก้านดอกไม้แต่ละดอกจะผูกของกินของใช้ เช่น ขนมแห้ง ปากกา สมุด ดินสอ ชาวบ้านจะเริ่มสร้างพวงมโหตรในวันขึ้น ๑๔ ค่ำ ก่อนออกพรรษา ๒ วัน และจะถวายพวงมโหตรในวันออกพรรษา ซึ่งเชื่อกันว่าการสร้างพวงมโหตรนี้ได้บุญกุศลมหาศาล เพราะนอกจากจะได้ร่วมฉลองเทศน์มหาชาติถึง ๑๓ กัณฑ์แล้ว ชาวบ้านยังช่วยกันหาข้าวของเครื่องใช้ที่จำเป็นถวายให้แก่วัด เป็นการสร้างความสามัคคีแก่คนในหมู่บ้านเดียวกันและหมู่บ้านใกล้เคียงอีกด้วย ส่วนชาวเพชรบุรี มีการสร้างพวงมโหตรอีกแบบหนึ่งซึ่งเห็นกันคุ้นตาตามงานบุญที่วัด พวงมโหตรมีมาตั้งแต่เมื่อไหร่ไม่ปรากฏหลักฐานแน่ชัด แต่สันนิษฐานว่าแพร่หลายอยู่ในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์มานาน ในประเทศไทยมีชื่อเรียกหลายอย่างตามแต่ละพื้นที่ เช่น แพร่ น่าน เชียงใหม่ เรียกตุงไส้หมู นครสวรรค์ ระยอง เรียกพวงเต่ารั้ง เลย อุดร เรียกพวงมาลัย แต่ที่เพชรบุรีเรียกกันว่าพวงมโหตร พวงมโหตรมักจะติดอยู่ตาม "ธงราว" ซึ่งเป็นธงทำจากกระดาษว่าว ตอกลายเป็นรูปนักษัตร ใช้ตกแต่งสถานที่ในงานรื่นเริงหรืองานบุญ เพราะชาวเพชรมีความเชื่อกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษว่า สัตว์ ๑๒ ชนิดที่เป็นสัญลักษณ์ปีนักษัตรนี้ ในอดีตเคยไปเฝ้าพระพุทธเจ้าตอนปรินิพพาน สัตว์เหล่านี้จึงขอร้องว่าหากมีการเทศนาที่ไหนขอให้บอกด้วย อาจเป็นข้อคิดแก่ผู้คนว่าแม้สิงสาราสัตว์ยังรู้จักฟังเทศน์ฟังธรรม การทำพวงมโหตรใช้กระดาษว่าวเช่นกัน ถ้าจะให้สวยต้องใช้กระดาษหลายๆ สี พับกระดาษสี่เหลี่ยมจัตุรัสให้เป็นรูปสามเหลี่ยม แล้วพับครึ่งสามเหลี่ยมนั้นต่ออีก ๒ ครั้ง หมุนยอดสามเหลี่ยมเอาด้านสัน (ด้านที่เปิดไม่ได้) ไปไว้ทางขวามือ พับสันทับเข้าไปจนดูคล้ายสามเหลี่ยม ๒ รูปซ้อนทับกันอยู่ จากนั้น ใช้กรรไกรตัดกระดาษสามเหลี่ยมแบบสลับฟันปลา โดยตัดจากยอดบนลงล่างจนเกือบถึงชายด้านล่างให้มีระยะห่างเท่าๆ กัน คลี่กระดาษออกและใช้กรรไกรเจาะรูตรงกลางกระดาษทั้ง ๓ แผ่นเพื่อสอดกระดาษแข็งรูปวงกลมซึ่งร้อยด้ายผูกกับไม้ไว้เรียบร้อยแล้วสำหรับทำเป็นไม้แขวน ใช้มือจับแต่งกระดาษที่ซ้อนกันอยู่นั้นให้เป็นทรงจอมแห...นสพ. ข่าวสด (http://www.sookjaipic.com/images/1976369300_SAM_3478.JPG) หัวข้อ: Re: ประเพณีการสร้าง "พวงมโหตร" เริ่มหัวข้อโดย: Kimleng ที่ 28 กุมภาพันธ์ 2565 14:23:05 (http://www.sookjaipic.com/images_upload_2/57646982164846__0003_Copy_.jpg) พวงมโหตร วัดขนอน อ.บ้านโป่ง จ.ราชบุรี พวงมโหตร (พวง-มะ-โหด) เครื่องแขวนโบราณที่ทำจากกระดาษว่าวสีต่างๆ นำมาวางซ้อนคละสี อย่างน้อย 3 สี แล้วพับเป็นรูปสามเหลี่ยม ใช้กรรไกรตัดกระดาษเป็นรูปสามเหลี่ยมสลับฟันปลา ให้มีระยะห่างเท่าๆ กัน โดยตัดจากยอดบนลงล่างจนเกือบถึงชายด้านล่าง คลี่กระดาษออกเป็นรูปสี่เหลี่ยม แล้วนำกระดาษมาวางซ้อนกัน ใช้ปลายกรรไกรเจาะรูกลางแผ่นกระดาษทั้งสามเพื่อร้อยเชือกหรือด้ายสำหรับใช้แขวน (เจาะรูกระดาษแข็งรูปวงกลมรองด้านในก่อน) จากนั้นจึงร้อยด้าย แล้วจับด้ายที่โผล่ขึ้นมาด้านบนสะบัดแรงๆ ก็จะได้พวงมโหตรที่สวยงาม (http://cmi.nfe.go.th/lib/Lib_Chaiprakarn/UserFiles/Image/734503_543622162348868_1616432731_n.jpg) ศิลปะการตัดกระดาษเป็นพวงประดิษฐ์ ขอขอบคุณเว็บไซต์ cmi.nfe.go.th(ที่มาภาพ ขั้นตอน "การตัดตุงไส้หมู") |