ประเพณีตักบาตรดอกเข้าพรรษา ปี ๒๕๕๗ ณ วัดพระพุทธบาทราชวรมหาวิหาร สระบุรี

ประเพณีตักบาตรดอกเข้าพรรษา
ประจำปีพุทธศักราช ๒๕๕๗
ณ วัดพระพุทธบาทราชวรมหาวิหาร
อำเภอพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี

ประเพณีตักบาตรดอกเข้าพรรษา อำเภอพระพุทธบาท จังหวัดสระบุรี เป็นประเพณีท้องถิ่นสำคัญที่อยู่กับวัดพระพุทธบาทราชวรมหาวิหารมาช้านาน

เมื่อถึงวันเข้าพรรษา หรือวันแรม ๑ ค่ำ เดือน ๘ ชาวอำเภอพระพุทธบาทและพื้นที่ใกล้เคียงจะพากันไปเก็บดอกเข้าพรรษาที่ขึ้นอยู่ตามไหล่เขาโพธิลังกาหรือเขาสุวรรณบรรพต เทือกเขาวงและเขาพุในเขต มาจัดรวมกับธูปเทียนเพื่อตักบาตรถวายพระเป็นประจำทุกปี

และพระสงฆ์ก็จะนำดอกเข้าพรรษาเหล่านี้ไปสักการะรอยพระพุทธบาท ซึ่งเชื่อกันว่าอานิสงส์จะส่งผลให้ผู้ทำบุญตักบาตรได้ขึ้นสวรรค์ชั้นดาวดึงส์

ต่อมา มีประชาชนนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติเดินทางมาร่วมงานประเพณีตักบาตรดอกเข้าพรรษาเพิ่มมากขึ้น เทศบาลเมืองพระพุทธบาทได้เห็นความสำคัญจึงให้การสนับสนุนและส่งเสริม เพื่ออนุรักษ์ขนบธรรมเนียมประเพณีท้องถิ่น

กระทั่งในปัจจุบันกลายเป็นประเพณีของจังหวัดและเป็นประเพณีระดับประเทศ และได้ชื่อว่า เป็นประเพณีหนึ่งเดียวในโลก

โดยเดิมได้จัดงานเพียง ๑ วัน แต่เนื่องจากมีพุทธศาสนิกชนมาร่วมทำบุญตักบาตรจำนวนมาก เทศบาลเมืองพระพุทธบาทจึงได้กำหนดเพิ่มจำนวนวันตักบาตรดอกเข้าพรรษา เป็นปีละ ๓ วัน วันละ ๒ รอบ คือรอบเช้าเวลา ๐๙.๐๐ น. และรอบบ่ายเวลา ๑๕.๐๐ น.

• ปฐมเหตุการตักบาตรดอกไม้
สืบเนื่องมาจากตำนานที่ว่า พระเจ้าพิมพิสาร แห่งกรุงราชคฤห์ ทรงโปรดปรานดอกมะลิมาก
จึงรับสั่งให้นายมาลาการนำดอกมะลิมาถวายวันละ ๘ กำมือ
ต่อมาวันหนึ่ง ขณะที่นายมาลาการกำลังเก็บดอกมะลิ ก็ได้พบเห็นพระพุทธเจ้า
พร้อมด้วยพระภิกษุสงฆ์อีกจำนวนหนึ่งกำลังออกบิณฑบาต
นายมาลาการเกิดความเลื่อมใสในพระพุทธเจ้า จึงนำดอกไม้ถวายแด่พระพุทธเจ้า
และตั้งจิตอธิษฐานว่า ข้าวของทุกสิ่งที่พระเจ้าพิมพิสารทรงมอบให้เพียงเพื่อยังชีพในภพนี้เท่านั้น

แต่การถวายดอกไม้แด่พระพุทธองค์ ส่งอานิสงส์ถึงชาติภพหน้า ดังนั้นแม้จะถูกลงโทษประหารชีวิต
เพราะไม่ได้ถวายดอกมะลิพระเจ้าพิมพิสารก็ยินยอม จากนั้น เมื่อภรรยาของนายมาลาการทราบเรื่อง
เกรงจะถูกลงโทษ จึงได้หลบหนีไป แต่เมื่อพระเจ้าพิมพิสารทราบเรื่องดังกล่าวกลับไม่กริ้ว
ซ้ำยังพอพระราชหฤทัยเป็นอย่างมาก พระราชทานรางวัลความดีความชอบให้นายมาลาการมากมาย
ทำให้นายมาลาการมีชีวิตอยู่อย่างมีความสุข

จากตำนานดังกล่าว จึงส่งผลให้ประเพณี "ตักบาตรดอกไม้" ถูกสืบทอดปฏิบัติเรื่อยมา
เนื่องจากชาวพุทธเชื่อว่า การตักบาตรดอกไม้จะได้บุญได้กุศลอันยิ่งใหญ่
และอานิสงส์ส่งไปถึงภพหน้านั่นเอง

ดอกหงส์เหิน ชาวบ้านมักจะเรียกว่า “ดอกเข้าพรรษา”
เพราะจะออกดอกช่วงเทศกาลเข้าพรรษาพอดี

ดอกหงส์เหิน หรือ “ดอกเข้าพรรษา” มีลักษณะคล้ายต้นกระชายหรือขมิ้น
สูงประมาณ ๑-๒ คืบเศษ ดอกมีขนาดเล็ก ออกดอกเป็นช่อ
มีหลากหลายสี เช่น สีขาว เหลือง เหลืองแซมม่วง ลำต้นเป็นหัวใต้ดินแบบเหง้า
ดอกออกเป็นช่อโค้ง ห้อยตัวอย่างอ่อนช้อยเหมือนหงส์กำลังบิน จึงกลายเป็นที่มาของชื่อ หงส์เหิน
การขยายพันธุ์ ทำได้ทั้งการแยกเหง้า เพาะเมล็ด แต่วิธีที่สะดวกรวดเร็วได้ผลดี คือแยกเหง้า
และควรปลูกไว้ใต้ไม้ยืนต้น เพราะเป็นพืชต้องการแสงรำไร เกษตรกรใน อ.พระพุทธบาท
จะรวมกลุ่มกันปลูกมากกว่า ๑ กลุ่ม กลุ่มละ ๑๐-๒๐ ราย
แต่ละรายจะมีรายได้ในช่วงเทศกาลนี้กว่า ๑๐๐,๐๐๐ บาทต่อปี รวมกันแล้วมีเงินสะพัดหลายล้านบาท

ภาพส่วนหนึ่งของงานประเพณีตักบาตรดอกเข้าพรรษา
ณ วัดพระพุทธบาทราชวรมหาวิหาร อ.พระพุทธบาท จ.สระบุรี
เมื่อวันที่ ๑๐ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕๕๗

(ผู้โพสต์มีธุระเดินทางผ่านหน้าวัดพระพุทธบาทฯ เมื่อขบวนแห่เกือบเสร็จสิ้นแล้ว
จึงเก็บภาพของงานยิ่งใหญ่ครั้งนี้ได้เพียงปลายขบวน)

"สักการะ รอยพระพุทธบาท วัดพระพุทธบาทราชวรมหาวิหาร จังหวัดสระบุรี"
กดอ่านที่ตัวอักษรภาษาอังกฤษสีเทาด้านล่างค่ะ
http://www.sookjai.com/index.php?topic=40293.0