วัตถุอนามาส สิ่งของที่ทรงห้ามมิให้พระภิกษุจับต้อง หากจับต้องถือเป็นอาบัติทันทีอนามาส แปลว่า สิ่งที่ไม่ควรจับต้อง คือ สิ่งที่พระภิกษุไม่ควรสัมผัสจับต้อง หรืองดเว้นไม่จับต้อง
เรียกตามพระวินัยว่า วัตถุอนามาส อันประกอบด้วย 6 อย่าง ดังนี้
ก. คนหญิง คนกะเทย เครื่องแต่งกายของคนเหล่านั้น แต่ที่เขาสละแล้วไม่นับ ตุ๊กตาหญิง สัตว์ดิรัจฉานตัวเมีย
ข. ทอง เงิน มุกดา มณี ไพฑูรย์ ประพาฬ ทับทิม บุษราคัม สังข์ที่ขัดแล้ว ศิลาชนิดดี เช่น หยก โมรา
ค. ศัสตราวุธต่างชนิด ที่ใช้ทำร้ายชีวิตร่างกาย
ง. เครื่องดักสัตว์บก-น้ำ
จ. เครื่องประโคมดนตรีทุกอย่าง
ฉ. ข้าวเปลือกและผลไม้อันเกิดอยู่ในที่
สิ่งของซึ่งเป็นวัตถุอนามาสเหล่านี้ ไม่นิยมนำไปถวายแด่พระภิกษุ เนื่องจากเป็นการผิดพระวินัยที่พระพุทธองค์ทรงบัญญัติไว้
หากภิกษุใดรับไว้หรือจับต้องภิกษุนั้นต้องโทษอาบัติ