พระเทพญาณโมลี (หลวงพ่อผัน) วัดทรายขาว ต.ทุ่งหวัง อ.เมือง จ.สงขลา

พระเทพญาณโมลี หรือ หลวงพ่อผัน
วัดทรายขาว ต.ทุ่งหวัง อ.เมือง จ.สงขลา

พระเทพญาณโมลี หรือ หลวงพ่อผัน หรือพ่อท่านผัน ปสันโน อดีตเจ้าอาวาสวัดทรายขาว ต.ทุ่งหวัง อ.เมือง จ.สงขลา อดีตพระเถระที่สำคัญอีกรูปแห่งเมืองสงขลา ที่มีเรื่องราวชีวิตและบทบาทน่าสนใจยิ่ง

วัตรปฏิบัติเปี่ยมล้นไปด้วยคุณธรรม ความเป็นนักปกครอง นักบริหาร และนักพัฒนา เพียบพร้อมด้วยพรหมวิหารธรรม

เกิดในสกุล ทองอร่าม เมื่อวันพฤหัสบดีที่ 8 ก.พ.2476 ที่บ้านเลขที่ 58 หมู่ที่ 6 ต.ทุ่งหวัง อ.เมือง จ.สงขลา บิดา-มารดาชื่อ นายแอ สว่างรุ่งเรือง และนางเขียว ทองอร่าม ประกอบอาชีพทำสวน

ในช่วงวัยเยาว์ เข้าศึกษาจบชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนวัดทรายขาว ชีวิตค่อนข้างลำบาก ต้องคอยช่วยเหลือทางบ้านทำงานหนัก จึงตัดสินใจออกจากบ้านไปทำประมงอยู่ที่ จ.สตูล

กระทั่งอายุ 21 ปี มารดาได้ตามกลับมาบวช ในครั้งแรกคิดบวชเพียงแค่ 7 วัน เพราะเก็บเงินได้ส่วนหนึ่งตั้งใจจะกลับไปสร้างเรือขนส่งสินค้าวิ่งระหว่างสตูล-รัฐปะลิส ประเทศมาเลเซีย

อุปสมบทเมื่อวันพฤหัสบดี ที่ 17 มิ.ย.2497 ณ พัทธสีมาวัดทรายขาว มีพระอธิการอ่อน จันทสุวัณโณ วัดทุ่งหวังใน เป็นพระอุปัชฌาย์, พระครูสุภรธรรมนิวิฏฐ์ วัดทุ่งหวังนอก เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระอธิการอั้น ยสินธโร วัดทรายขาว เป็นพระอนุสาวนาจารย์

เป็นพระสงฆ์ที่เคร่งในพระธรรมวินัย ร่วมกับพระรุ่นเดียวกัน ฝึกวิปัสสนากัมมัฏฐาน เพื่อกำหนดจิตให้สงบที่ป่าช้าบ้านทรายขาว รวมทั้งตั้งใจศึกษาจนสอบได้นักธรรมชั้นตรี-โท ตามลำดับ และสอบบาลีได้ชั้นประโยค 1-2 ที่วัดคูหาสวรรค์ จ.พัทลุง

พ.ศ.2503 สอบได้นักธรรมชั้นเอก ในสำนักเรียนวัดเลียบ ต.บ่อยาง อ.เมือง จ.สงขลา

พ.ศ.2508 เป็นครูสอนพระปริยัติธรรม สำนักเรียนวัดอ่างทอง ต.ทุ่งหวัง อ.เมือง จ.สงขลา และเป็นประธานสร้างวัด และถนนที่บ้านท่าแซะ ต.สะกอม อ.เทพา จ.สงขลา ปัจจุบันเป็นวัดเขาแก้ว

ลำดับงานปกครองคณะสงฆ์ พ.ศ.2505 ได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดทรายขาว ต.ทุ่งหวัง อ.เมือง จ.สงขลา พ.ศ.2539 เป็นเจ้าคณะตำบลทุ่งหวัง พ.ศ.2542 เป็นพระอุปัชฌาย์ พ.ศ.2545 เป็นเจ้าคณะอำเภอเมืองสงขลา

พ.ศ.2550 เป็นรองเจ้าคณะจังหวัดสงขลา พ.ศ.2555 เป็นเจ้าคณะจังหวัดสงขลา พ.ศ.2556 เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดสงขลา

พ.ศ.2560 เป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะภาค 18

ลำดับสมณศักดิ์ พ.ศ.2520 เป็นพระครูสัญญาบัตรเจ้าอาวาสวัดราษฎร์ชั้นตรี ที่ พระครูประภัสร์ธรรมคุณ พ.ศ.2531 เป็นพระครูสัญญาบัตรเจ้าอาวาสวัดราษฎร์ชั้นโท ในราชทินนามเดิม พ.ศ.2537 เป็นพระครูสัญญาบัตร เจ้าอาวาสวัดราษฎร์ชั้นเอก ในราชทินนามเดิม

พ.ศ.2539 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ พระพิศาลพิพัฒนพิธาน พ.ศ.2549 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชพิพัฒนาภรณ์

พ.ศ.2555 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพญาณโมลี

พ่อท่านผัน เป็นศิษย์สายตรงสืบทอดวิทยาคมจากหลวงพ่อภัทร วัดโคกสูง จ.สงขลา, หลวงพ่อหมุ่น วัดเขาแดงตะวันออก จ.พัทลุง, พระภัทรกรโกวิท หรือเจ้าคุณเนื่อง วัดนาประดู่ อ.โคกโพธิ์ จ.ปัตตานี ซึ่งเป็นพระอาจารย์ของหลวงปู่ทิม และพ่อท่านนอง

นอกจากนี้ ยังได้รับการถวายปริญญาโท พุทธศาสตรมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ (พธ.ม.) จากมหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาการพัฒนาชุมชน จากมหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา และปริญญาเอก การศึกษาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขาการศึกษาเพื่อพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ จากมหาวิทยาลัยทักษิณ

ท่านได้ทุ่มเททั้งแรงกายแรงใจให้กิจการคณะสงฆ์เป็นอย่างยิ่ง บ่อยครั้งทำให้ท่านอ่อนแรง สุขภาพไม่แข็งแรงดังเดิม

กระทั่งเกิดอาการหยุดหายใจเฉียบพลัน ด้วยภาวะขาดน้ำในกระแสเลือด ศิษย์ใกล้ชิดได้นำส่งโรงพยาบาลสงขลานครินทร์ เพื่อทำการกู้ชีพ เมื่อเช้าวันที่ 9 พ.ย.2561 เวลา 06.00 น. คณะแพทย์ได้ถวายการกู้ชีพอย่างเร่งด่วน แต่ไม่มีอาการตอบสนอง

เวลา 08.02 น. วันที่ 9 พ.ย.2561 ละสังขารด้วยอาการสงบ จากภาวะหัวใจล้มเหลว สิริอายุ 85 ปี พรรษา 65

ท่ามกลางความเศร้าของญาติโยมและคณะศิษยานุศิษย์

อริยะโลกที่ 6 ข่าวสดออนไลน์