ขนมไข่เหี้ย : ตำนาน

ขนมไข่เหี้ย

ไข่เหี้ย

เป็นชื่อขนมที่มีลักษณะคล้ายไข่เหี้ย ทำกันมาตั้งแต่โบราณ ฟังชื่อแล้วไม่ค่อยไพเราะ จึงมีคนตั้งชื่อใหม่ว่า “ไข่หงส์” หรือ “ไข่สวรรค์” หรือบางแห่งเรียกว่า “ฟองแลน” แล้วแต่จะนึกชื่ออะไรดี แต่คนส่วนมากยังคงเรียกว่า “ขนมไข่เหี้ย” เพราะเป็นชื่อที่เรียกขานกันมานานแล้ว

ขนมไข่เหี้ยทำจากแป้งข้าวเหนียว แป้งข้าวเจ้า หุ้มไส้ถั่ว ฉาบด้วยน้ำตาล

การทำขนมไข่เหี้ยเริ่มจากทำไส้ขนม โดยนำถั่วเขียวเลาะเปลือกแช่น้ำค้างคืนไว้ให้พอง ล้างให้สะอาดแล้วนำไปนึ่งให้สุก โขลกกระเทียมพริกไทยให้ละเอียด ผัดกระเทียมกับพริกไทยในน้ำมันเล็กน้อยพอให้ส่งกลิ่นหอม ใส่ถั่วเขียวนึ่ง มะพร้าวขูดขาว ปรุงรสด้วยเกลือเล็กน้อย พักไว้ ส่วนการทำแป้งหุ้มขนมใช้แป้งข้าวเหนียวผสมแป้งข้าวเจ้า ร่อนรวมกัน พรมด้วยกะทิพอให้แป้งชื้นๆ จึงนวดให้นุ่ม จากนั้นหยิบแป้งให้มีขนาดประมาณผลพุทรา แผ่ออกให้บางๆ ตักไส้ใส่พอควร เอาแป้งหุ้มไส้ให้สนิทแล้วคลึงเป็นรูปรีๆ คล้ายไข่ไก่ นำไปทอดในน้ำมันร้อนปานกลาง จนแป้งเหลืองกรอบ ตักขึ้นใส่ตะแกรง พักให้สะเด็ดน้ำมัน จากนั้นเอาน้ำตาลทรายใส่กระทะทอง ใส่น้ำนิดหน่อย พอน้ำตาลละลายใช้พายคนให้ทั่ว ใส่ขนมที่ทอดแล้วลงในกระทะเคล้าให้น้ำตาลเคลือบขนมให้ทั่ว (บางคนซอยต้นหอมใส่ไปด้วย)

ขนมนี้มีตำนานเล่ากันว่า เจ้าจอมแว่น (หรือที่เรียกว่า คุณเสือ) พระสนมเอกในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช (รัชกาลที่ 1) เป็นผู้คิดค้นทำขนมชนิดนี้เป็นครั้งแรก กล่าวคือ ครั้งหนึ่งพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช ทรงประสงค์จะเสวยไข่เหี้ย ซึ่งในสมัยนั้นจะกินกับมังคุด แต่ขณะนั้นไข่เหี้ยหายาก เจ้าจอมแว่นจึงประดิษฐ์ขนมไข่เหี้ยให้พระองค์เสวยแทนไข่เหี้ยจริงๆ