สุรพศ ทวีศักดิ์: เมื่อ ‘เพื่อไทย’ ยึดจุดยืนอุดมการณ์ขวาจัด พรุ่งนี้จะเป็นอย่างไร
<span class="submitted-by">Submitted on Wed, 2023-08-16 19:31</span><div class="field field-name-field-byline field-type-text-long field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even"><p>สุรพศ ทวีศักดิ์</p>
<p> </p>
</div></div></div><div class="field field-name-body field-type-text-with-summary field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even" property="content:encoded"><p>ความคิดพื้นฐานอย่างหนึ่งของพรรคเพื่อไทย คือ “ทำการเมืองที่อยู่กับความจริง” และเคยทำสำเร็จมาแล้วเมื่อทักษิณ ชินวัตรก่อตั้ง “พรรคไทยรักไทย” และทำการเมืองแบบอยู่กับความจริงของสภาวะทางการเมืองในเวลานั้น ด้วยการรวมเอาบรรดานักการเมือง “เขี้ยวลากดิน” จากพรรคการเมืองต่างๆ มารวมตัวเป็นสมาชิกไทยรักไทย เพื่อใช้เป็น “เสียงข้างมาก” ในการผลักดันนโยบายแก้ปัญหาปากท้องประชาชนให้ประสบความสำเร็จ จนทำให้ไทยรักไทยกลายเป็น “รัฐบาลพรรคเดียว” ได้ในการเลือกตั้งสมัยที่สอง ซึ่งเป็นความสำเร็จรวดเร็วมาก เมื่อเทียบกับประวัติศาสตร์พรรคการเมืองอื่นๆ ที่ก่อตั้งมายาวนาน แต่ไม่เคยได้เป็นรัฐบาลพรรคเดียว</p>
<p>แต่ความจริงทางการเมืองยุคนั้น คือการเมืองที่ “ไม่มีการต่อสู้ทางความคิดและอุดมการณ์” เป็นการเมืองภายใต้รัฐธรรมนูญ 2540 ที่เชื่อกันว่ามี “ความเป็นประชาธิปไตยมากที่สุด” ฉบับหนึ่งที่เอื้อให้นายกรัฐมนตรีหรือฝ่ายบริหารเข้มแข็ง และเป็นการเมืองท่ามกลาง “ความคาดหวัง” ของประชาชนที่ต้องการผู้นำประเทศเก่งในเรื่องแก้ปัญหาเศรษฐกิจ หลังจากผิดหวังกับประสิทธิภาพการบริหารเศรษฐกิจของพรรคการเมืองเก่าๆ ในยุคนั้น </p>
<p>ทว่าแทนที่ความสำเร็จของรัฐบาลพรรคเดียวไทยรักไทยภายใต้ “นโยบายประชานิยม” จะเดินหน้าต่อไปเรื่อยๆ ผ่านการถ่วงดุลตรวจสอบและพิสูจน์ตัวเองตามกระบวนการประชาธิปไตย กลับเผชิญหน้ากับ “การเมืองเชิงอุดมการณ์” เมื่อเกิดขบวนการ “เสื้อเหลือง” (ซึ่งเชื่อมโยงกับ “เครือข่ายอำนาจนอกระบบเลือกตั้ง” และ “อำนาจเหนือ รธน.”) ใช้ “อุดการณ์ขวาจัด” ภายใต้วาทกรรมการเมือง (political discourse) “เราจะสู้เพื่อในหลวง” ต่อต้านรัฐบาลไทยรักไทย </p>
<p><strong>ที่ว่าเป็น “อุดมการณ์ขวาจัด” เพราะเป็นอุดมการณ์ทางการเมืองที่อ้าง “ประชาธิปไตย” แต่ยืนยันและปกป้องเชิดชูสถาบันกษัตริย์ที่ “แตะต้องไม่ได้” ซึ่งขัด “หลักเสรีภาพ” ในการพูด การแสดงออก หรือการวิจารณ์ตรวจสอบ อันเป็นหลักการพื้นฐานของระบอบประชาธิปไตยสมัยใหม่หรือเสรีประชาธิปไตย</strong></p>
<p>แน่นอนว่า ในสังคมเสรีประชาธิปไตยของประเทศที่เจริญแล้ว ก็มี “ฝ่ายขวา” ที่เชื่อในคุณค่าเชิงอนุรักษ์นิยมมากกว่าที่จะเชื่อในความเปลี่ยนแปลงใหม่ๆ และความก้าวหน้า เชื่อในระบบทุนนิยมมากกว่าจะเชื่อในความเท่าเทียมทางสังคมและเศรษฐกิจ หรือนโยบายสวัสดิการของรัฐที่โน้มเอียงไปทางสังคมนิยมเป็นต้น แต่ฝ่ายขวาดังกล่าวก็ยังยืนยัน “หลักเสรีภาพ” ในฐานะเป็นหลักการพื้นฐานที่ขาดไม่ได้ของระบอบเสรีประชาธิปไตย พวกเขาจึงไม่ปกป้องหรือเชิดชูประมุขของรัฐหรือสถาบันใดๆ ให้มีสถานะและอำนาจที่ “แตะต้องไม่ได้” หรือวิจารณ์ตรวจสอบไม่ได้ ทว่าอุดมการณ์ขวาจัดแบบไทย คือการยอมรับ ยืนยัน และปกป้องเชิดชูสถานะและอำนาจที่แตะต้องไม่ได้ของสถาบันกษัตริย์ให้อยู่เหนือหลักเสรีภาพอันเป็นหลักการพื้นฐานของระบอบเสรีประชาธิปไตย</p>
<p>ยิ่งกว่านั้น อุดมการณ์ขวาจัดไม่เพียงแค่ยืนยันและปกป้องเชิดชูสถานะและอำนาจเหนือหลักเสรีภาพของสถาบันกษัตริย์เท่านั้น หากแต่ยังอ้างอิงสถาบันกษัตริย์ในการเคลื่อนไหวต่อสู้ทางการเมืองของมวลชนบนท้องถนน, อ้างในการทำรัฐประหาร, การเพิ่มอัตราโทษในกฎหมายอาญา มาตรา 112, ในกระบวนการพิจารณาและตัดสินคดี 112, กฎหมายรัฐธรรมนูญ และกฎหมายอื่นๆ ที่เน้นความสำคัญและเพิ่มอำนาจสถาบันกษัตริย์มากขึ้น กระทั่งพรรคการเมืองต่างๆ และสมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) ยังอ้างอิงใช้สถาบันกษัตริย์หาเสียง และกีดกันพรรคการเมืองที่มีอุดมการณ์เอียงไปทาง “ฝ่ายซ้าย” อีกด้วย รวมทั้งอ้างการปกป้องสถาบันกษัตริย์ในการร้องยุบพรรคการเมืองเป็นต้น นี่คือลักษณะ “ขวาจัด” ของอุมการณ์ทางการเมืองแบบไทยที่นอกเหนือจากจะถูกนำมาใช้เป็น “เครื่องมือ” กดปราบประชาชนและพรรคการเมืองที่คิดต่างแล้ว ยังใช้ปลูกฝังครบงำ (dominate) กำกับความคิดและการกระทำของพลเมือง ตั้งแต่อนุบาลยันมหาวิทยาลัย ครอบงำกำกับความคิดทั้งภาครัฐและเอกชน รวมทั้งสื่อมวลชน</p>
<p>วิบากกรรมที่ไทยรักไทยเผชิญหน้ากับ “ความจริง” ของ “การเมืองอุดมการณ์ขวาจัด” ก็คือการถูกทำรัฐประหาร 2549 และถูกยุบพรรค 2 ครั้ง เกิดขบวนการคนเสื้อแดงที่ปลุกสังคมให้ “ตาสว่างทั้งแผ่นดิน” ซึ่งมีนัยสำคัญเป็นการต่อสู้กับอุดมการณ์ขวาจัด แต่วิธีคิดแบบทักษิณก็คือ “อยู่กับความจริง” ที่ต้องตระหนักว่าสู้อยู่กับ “ใคร” ซึ่งเขาน่าจะประเมินแล้วว่าสู้ด้วยแนวทางอุดมการณ์ประชาธิปไตยของมวลชนเสื้อแดงไม่มีทางชนะ ดังนั้น แนวทาง “เกี้ยเซียะ” จึงเป็น “ทางเลือก” ที่ทักษิณพยายามทำคู่ขนานไปกับการต่อสู้ของมวลชนเสื้อแดงมาตลอด จึงทำให้เกิด “สภาวะย้อนแย้ง” ระหว่างทักษิณ (เพื่อไทย) กับเสื้อแดงตลอดเวลา ทำให้เสื้อแดงเองตั้งแต่ระดับแกนนำไปถึงมวลชนหรือคนเสื้อแดงโดยรวม ก็ไม่เคยเป็นเอกภาพในเชิง “ความคิด” และ “อุดมการณ์” อย่างแท้จริง กระทั่งเกิดการย้ายขั้วในเวลาต่อมา </p>
<p><strong>แต่ในบริบทการเลือกตั้งและการตั้งรัฐบาลภายใต้รัฐธรรมนูญ 2560 ขณะนี้ “การทำการเมืองแบบอยู่กับความจริง” ของเพื่อไทยกำลังเผชิญหน้ากับ “ความจริงที่ซับซ้อน” มากกว่ายุคที่ผ่านๆ มา </strong></p>
<p>หนึ่งคือความจริงของการเมืองภายใต้ “อุดมการณ์ขวาจัด” ที่มีอยู่อย่างเป็นรูปธรรมตาม รธน. 2560 โดยการผลิตสร้างและขับเคลื่อนของฝ่ายที่ทำรัฐประหาร ซึ่งแปรสภาพมาเป็นพรรครวมไทยสร้างชาติ และพลังประชารัฐ และมีพรรคแนวร่วมอื่นๆ รวมทั้ง ส.ว. ที่เป็น “นั่งร้าน” สืบทอดอำนาจฝ่ายทำรัฐประหาร </p>
<p>อีกหนึ่งคือความจริงของการต่อสู้ทางการเมืองบน “อุดมการณ์ฝ่ายซ้าย” คือ อุดมการณ์เสรีประชาธิปไตยที่ยืนยัน “เสรีนิยมทางการเมือง” (political liberalism) ที่ต้องยึดหลักเสรีภาพเป็นหลักการพื้นฐานของระบอบเสรีประชาธิปไตย ซึ่งแปลว่าต้องไม่สถาบันใดๆ อยู่เหนือหลักเสรีภาพในการพูด การแสดงออก หรือการวิจารณ์ตรวจสอบ และยืนยันแนวทางการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางเศรษฐกิจเกิดความเท่าเทียมและเป็นธรรมมากขึ้น เน้นการพัฒนาโครงสร้างสวัสดิการพื้นฐานด้านต่างๆ มากขึ้น โดยอุดมการณ์ฝ่ายซ้ายมี “พรรคก้าวไกล” เป็นตัวแทน และมีประชาชน 14 ล้านเสียงสนับสนุนให้ก้าวไกลได้ที่นั่ง ส.ส. อันดับ 1 ในการเลือกตั้งสมัยที่ 2 ซึ่งเป็นการเติบโตเร็วผิดคาด (คล้ายกับที่ไทยรักไทยเคยเติบโตมาก่อน แม้จะมี “รายละเอียด” และเงื่อนไขทางการเมืองต่างกัน)</p>
<p>ยังมีอีกหนึ่ง “ความจริง” คือ ความจริงที่ว่าประชาชนจำนวนไม่น้อยที่เลือกเพื่อไทยเลือกตามที่หาเสียงไว้ว่าเพื่อไทยเป็น “พรรคฝ่ายประชาธิปไตย” และ “จะไม่จับมือกับฝ่ายทำรัฐประหารตั้งรัฐบาล” ความจริงนี้ปฏิเสธไม่ได้ เพราะถ้าเพื่อไทยประกาศตอนหาเสียงว่า “จะจับมือกับฝ่ายทำรัฐประหารตั้งรัฐบาลหากไม่แลนด์สไลด์” ย่อมไม่มีทางที่จะได้ที่นั่ง ส.ส. มากถึง 141 เสียง </p>
<p><strong>แต่ในที่สุดเพื่อไทยก็เลือก “สลายขั้ว” แต่ไม่ใช่การทำให้ “ขั้วขวา-ซ้าย” หายไป ซึ่งทำไม่ได้ หากแต่เป็นการที่เพื่อไทยสลายจากการเป็นแนวร่วมตั้งรัฐบาลกับก้าวไกลและต่อสู้กับฝ่ายขวาจัดไปด้วยกัน แล้วไปร่วมตั้งรัฐบาลกับขั้วอุดมการณ์ขวาจัด คือพรรคภูมิใจไทย, พลังประชารัฐ, รวมไทยสร้างชาติ และพรรคเล็กอื่นๆ รวม 315 เสียง (ตามที่เป็นข่าวขณะนี้) </strong></p>
<p>ถ้าจะถามว่าสถานะเพื่อไทยขณะนี้ถือว่าเป็น “พรรคฝ่ายประชาธิปไตย” หรือไม่ ถ้าเราใช้อุดมการณ์ขวาจัดที่เป็นเกณฑ์ และเพื่อไทยก็ยอมรับและยืนยันอุดมการณ์ขวาจัดเช่นนี้ เพื่อไทยก็ย่อมไม่ใช่ “พรรคฝ่ายเสรีประชาธิปไตย” แต่จะเป็นฝ่ายประชาธิปไตยแบบไหน ต่างจากพรรคฝ่ายขวาจัดอย่างไร ก็ลองหา “คำนิยาม” กันเอาเอง</p>
<p>เรื่องที่เพื่อไทยยอมรับหรือยืนยันอุดมการณ์ขวาจัด เราเห็นได้จากข้อเท็จจริงที่ถูกเปิดเผยออกมาเรื่อยๆ คือ เพื่อไทยเพิ่มเติมข้อความที่เน้นความสำคัญของ “ระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข” ไว้ใน MOU ของ 8 พรรคร่วมจัดตั้งรัฐบาลที่นำโดยก้าวไกล ทั้งๆ ที่ “ไม่จำเป็น” เพราะข้อความดังกล่าวมีในรัฐธรรมนูญอยู่แล้ว ขณะที่ให้ตัดข้อเสนอ “แก้ 112 และการนิรโทษกรรมคดี 112” ออกจาก MOU ซึ่งเป็น “เกมการเมือง” ในการต่อรองทำ MOU ที่เพื่อไทยอ้าง “ประเด็น 112 และสถาบันกษัตริย์” เป็นเครื่องมือทางการเมืองกดดันก้าวไกล หรืออีกนัยหนึ่งก็เพื่อ “เอาใจ” ศักดินา และขั้วการเมืองฝ่ายขวาจัดที่ต่อต้านก้าวไกลอยู่แล้ว</p>
<p>ล่าสุดแกนนำจัดตั้งรัฐบาลเพื่อไทยอย่าง “ภูมิธรรม เวชยชัย” ออกมาประกาศ “จุดยืน” ในการปฏิเสธก้าวไกลอย่างชัดเจนว่า <span style="color:#2980b9;">
“เรื่องที่เราไม่ให้คุณแน่นอน เพราะเป็นจุดยืนของเราคือเรื่องที่เรารับคุณร่วมรัฐบาลไม่ได้ เพราะเป็นข้อจำกัด และเรื่อง 112 และกฎหมายที่เกี่ยวข้องกับสถาบันหลักของชาติ”</span> (ดู
https://www.facebook.com/photo?fbid=902562987897308&set=pb.100044308452347.-2207520000.)
ประเด็นที่เราต้องคิดอย่างจริงจังคือ เพื่อไทยถูก “ฝ่ายขวาจัด” อ้างสถาบันกษัตริย์ทำรัฐประหารมาแล้ว 2 ครั้ง ทักษิณถูกกล่าวหาเป็นหัวขบวน “ล้มเจ้า” ตัวเขาเองก็ถูกแจ้งคดี 112 (แม้จะไม่ถูกดำเนินคดี) ในยุคการต่อสู้ของคนเสื้อแดงมีประชาชนโดน 112 กว่า 500 คดี และยังมีการใช้ 112 กดปราบประชาชนที่ต่อสู้เพื่อเสรีภาพและประชาชธิปไตยอย่างต่อเนื่อง และมากขึ้นเป็นทวีคูณจนถึงวันนี้ ซึ่งแน่นอนว่า เพื่อไทยย่อม “รู้อย่างชัดแจ้ง” อยู่แล้วว่าการอ้าง 112 และสถาบันกษัตริย์เป็น “เงื่อนไข” ในการแบ่งแยกพรรคการเมืองและประชาชนเป็นฝักฝ่ายย่อมเป็นสิ่งที่ “ไม่ถูกต้อง” และนำมาซึ่งการใส่ร้ายป้ายสีและ “ความอยุติธรรม” มากมาย แต่เพื่อไทยก็ยินดีรับเงื่อนไขนี้ของฝ่ายขวาจัดมาเป็น “จุดยืน” ในไม่รับก้าวไกลร่วมรัฐบาล</p>
<p>ถามว่า “จุดยืน” เช่นนี้เพิ่งเกิดขึ้นสองสามวันนี้ หรือเป็นจุดยืนของเพื่อไทยมาโดยตลอด หากย้อนไปจะเห็นว่าสมัยรัฐบาลยิ่งลักษณ์ ชินวัตรก็ปฏิเสธข้อเสนอแก้ 112 ทักษิณก็ยืนยันชัดว่า “112 ไม่ใช่กฎหมายที่มีปัญหาในตัวมันเอง ปัญหาอยู่ที่การใช้กลั่นแกล้งกันทางการเมือง” (แล้วที่เพื่อไทยอ้าง 112 เป็นเงื่อนไขไม่รับก้าวไกลร่วมรัฐบาลไม่ใช่ปัญหา “การใช้ 112 เป็นเครื่องมือทางการเมือง” หรอกหรือ) ตอนหาเสียงเลือกตั้งแกนนำเพื่อไทยบอก “ยินดีให้เอา 112 ไปพูดคุยกันในสภา” แต่นั่นก็คือคำโกหก</p>
<p>จึงทำให้เราเข้าใจได้ว่า ความหมายของ “ความจำเป็น” ในการจัดตั้งรัฐบาลให้สำเร็จของเพื่อไทย หมายถึง “ความจำเป็นบนอุดมการณ์ขวาจัด” ที่ถือว่า “การไม่แตะ 112 และกฎหมายเกี่ยวกับสถาบันกษัตริย์” คือ “ศูนย์กลางของความจำเป็น” จึงไม่แปลกที่เพื่อไทยใช้วาทกรรมการเมืองแบบฝ่ายขวาจัด เช่น จำเป็นต้องตั้งรัฐบาบลให้สำเร็จเพื่อประเทศชาติและประชาชน เพื่อให้ประเทศเดินหน้าต่อไปได้ เพื่อสร้างความปรองดองสมานฉันท์ เป็นการสลายขั้วความขัดแย้ง ฯลฯ แต่ทั้งหมดนั้นยึดการไม่แตะ 112 และสถาบันกษัตริย์เป็นความจำเป็นศูนย์กลางหรือสำคัญสูงสุด </p>
<p>เราจึงควรยอมรับ “ความจริง” ว่า ที่คนจำนวนไม่น้อยเคยเห็นใจและปกป้องเพื่อไทย เพราะเป็นพรรคที่ถูกทำรัฐประหาร และยึดมั่นการต่อสู้ผ่านการเลือกตั้ง กระทั่ง “คาดหวัง” ว่าเพื่อไทยอาจจะเป็น “พรรคตัวแทนฝ่ายประชาธิปไตย” นั้น ตอนนี้ไม่เป็นจริงตามที่คาดหวังแล้ว เพราะพรรคการเมืองใดๆ ที่ยึดอุดมการณ์ขวาจัดไม่แตะหรือห้ามแตะ 112 และสถาบันกษัตริย์ไม่มีทางจะเป็นพรรคการเมืองที่นำการเปลี่ยนแปลงเป็น “เสรีประชาธิปไตย” ที่มี “เสรีภาพทางการเมือง” (political liberty) ได้จริง</p>
<p><strong>พูดให้ชัดคือ การร่างรัฐธรรมนูญใหม่ภายใต้รัฐบาลผสมเพื่อไทย-ภูมิใจไทย-พลังประชารัฐ-รวมไทยสร้างชาติ ที่ยึดอุดมการณ์ขวาจัดห้ามแตะ 112 และสถาบันกษัตริย์ ไม่มีทางที่จะได้รัฐธรรมนูญใหม่ที่เป็นเสรีประชาธิปไตยได้ </strong></p>
<p>แต่ในบริบทโลกยุคศตวรรษที่ 21 จะหวังให้ประชาชนลุกฮือขึ้นปฏิวัติเหมือนปฏิวัติฝรั่งเศส (เป็นต้น) คงเป็นไปได้ยาก เพราะสรรพกำลัง เครื่องไม้เครื่องมือทางเทคโนโลยี และอาวุธยุทโธปกรณ์ของผู้ครองอำนาจรัฐมีประสิทธิมหาศาลกว่ายุคก่อนมาก ประชาชนมือเปล่าสู้ไม่ได้หรอก จึงจำเป็นต้องมี “พรรคการเมืองตัวแทนอุดมการณ์ประชาธิปไตย” รับข้อเรียกร้องของประชาชนไปสู้ต่อตามกระบวนการรัฐสภา เพื่อสร้างระบอบเสรีประชาธิปไตยให้เป็นจริง</p>
<p>เมื่อความจริงคือ เพื่อไทยเป็นแนวพรรคร่วมทางอุดมการณ์ของฝ่ายขวาจัดอย่างชัดแจ้งแล้ว เพื่อไทยจึงไม่ใช่คู่แข่งกับก้าวไกลในการหาเสียงเลือกตั้งเท่านั้น แต่เป็นคู่ต่อสู้ทางความคิดและอุดมการณ์ทางการเมืองไปแล้ว นี่คือ "ความจริง" ที่เราควรยอมรับ ไม่ควรหลอกตัวเองกันต่อไป</p>
<p><strong>จึงเหลือแต่ก้าวไกลเท่านั้นว่าจะรักษา "จุดยืน" ของความเป็นพรรคตัวแทนอุดมการณ์ประชาธิปไตยของประชาชนที่ต้องการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างอำนาจรัฐให้เป็นเสรีประชาธิปไตยได้ยาวนานเพียงใด และประชาชนจะเป็นพลังสนับสนุนและปกป้องก้าวไกลให้เดินหน้าต่อเพื่ออนาคตที่ดีกว่าได้อย่างไร ท่ามกลางขวากหนามสารพัด</strong></p>
<p>แต่ถ้ามองอีกแง่หนึ่ง ก็ถือเป็นเรื่องดีที่พรรคการเมืองแบ่งขั้วอุดมการณ์เป็น 2 ขั้วอย่างชัดเจน คือ เพื่อไทยและพรรคร่วมรัฐบาล รวมทั้งประชาธิปัตย์เป็นพรรคอุดมการณ์ “ฝ่ายขวา” ส่วนก้าวไกลเป็นพรรค “ฝ่ายซ้าย” ที่ยึดอุดมการณ์เสรีนิยมทางการเมืองแต่เน้นเศรษฐกิจโน้มไปทางรัฐสวัสดิการ สองขั้วนี้จะได้ต่อสู้ทางความคิด และเสนอ “นโยบายรูปธรรม” อย่างชัดเจนให้ประชาชนเลือกได้ง่ายขึ้นในการเลือกตั้งครั้งหน้า</p>
<p>ทว่าปัญหาอาจ “ซับซ้อน” กว่านั้นมาก เพราะก้าวไกลยัง “เสี่ยงจะถูกยุบพรรค” ขณะที่เพื่อไทยแม้จะเป็น “แนวร่วมทางอุดมการณ์ฝ่ายขวา” กับอำนาจเก่าและเครือข่าย แต่ก็ไม่แน่ว่าจะกลมกลืนเป็นเอกภาพได้จริง เพราะการรวมกันตั้งรัฐบาลเกิดจาก “เงื่อนไขเฉพาะหน้า” ที่ซับซ้อน มีทั้งเงื่อนไขไม่แตะ 112 และสถาบันกษัตริย์, อำนาจ สว., การลงจากอำนาจอย่างราบรื่นของพวกทำรัฐประหาร และการกลับบ้านของทักษิณ ที่เราเห็น “การแสดงละครผ่านสื่อ” ก็แยกยากว่าใครหลอกใคร กลุ่มไหนหลอกกลุ่มไหนบ้าง และยังมี “เบื้องหลัง” อีกมากที่เราไม่รู้</p>
<p>ขณะเดียวกันแม้ฝ่ายกุมอำนาจรัฐจะมีเครื่องไม้เครื่องมือทรงประสิทธิภาพควบคุมการเคลื่อนไหวของมวลชนที่ทำให้พวกเขาเชื่อว่า “เอาอยู่” แต่ประชาชนฝ่ายที่สู้เพื่อเสรีภาพและประชาธิปไตยก็มีเครื่องมือที่ก้าวหน้าในการเผยแพร่ความคิดและอุดมการณ์ได้อย่างกว้างขวางกว่ายุคเก่าเช่นกัน ความคิด และอุดมการณ์ของคนรุ่นใหม่ที่เปลี่ยนไปแล้วจึงไม่มีอำนาจใดควบคุมได้ </p>
<p>ท่ามกลาง “ความจริงที่ซับซ้อน” ดังกล่าวมา ข้อจำกัดจริงๆ ของเราคือ ไม่มีใครรู้ล่วงหน้าว่า “พรุ่งนี้” จะเป็นอย่างไร หรือเพื่อไทยจะยืนอยู่ตรงไหนในการเลือกตั้งครั้งหน้า แต่วันนี้เพื่อไทยเลือกแล้วที่จะไปเป็นส่วนหนึ่งของพรรคการเมืองฝ่ายขวาจัดที่ทำให้ “ความหวัง” ว่าจะมีพรรคการเมืองตัวแทนอุดมการณ์เสรีประชาธิปไตยในสภาเข้มแข็งขึ้นต้องสะดุดลง</p>
<p><strong>แต่ท่ามกลางวิกฤตภายใต้อุดมการณ์ทางการเมืองขวาจัด ยังมีความเป็นไปได้เสมอที่ความคิดและอุดมการณ์ประชาธิปไตยของคนรุ่นใหม่จะเติบโต แข็งแรง และแพร่หลายมากขึ้นๆ จนหลอมรวมเป็นเจตจำนงร่วมของประชาชนส่วนใหญ่ที่สามารถเอาชนะอำนาจของฝ่ายขวาจัดได้ในที่สุด เรายังหวังว่าจะเป็นเช่นนั้น!</strong></p>
</div></div></div><div class="field field-name-field-variety field-type-taxonomy-term-reference field-label-hidden"><div class="field-items"><div class="field-item even"><a href="/category/%E0%B8%9A%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1" typeof="skos:Concept" property="rdfs:label skos:prefLabel" datatype="">บทคว
https://fb.me/prachatai : ทวิตเตอร์
https://twitter.com/prachatai : LINE ไอดี = @prachatai</div></div></div>
https://prachatai.com/journal/2023/08/105483 ![Share this topic on Ask Share this topic on Ask](http://www.sookjai.com/Themes/default/images/share/ask.gif)
![Share this topic on Digg Share this topic on Digg](http://www.sookjai.com/Themes/default/images/share/digg.gif)
![Share this topic on Facebook Share this topic on Facebook](http://www.sookjai.com/Themes/default/images/share/facebook.gif)
![Share this topic on Google Share this topic on Google](http://www.sookjai.com/Themes/default/images/share/google.gif)
![Share this topic on Live Share this topic on Live](http://www.sookjai.com/Themes/default/images/share/live.gif)
![Share this topic on Reddit Share this topic on Reddit](http://www.sookjai.com/Themes/default/images/share/reddit.gif)
![Share this topic on Twitter Share this topic on Twitter](http://www.sookjai.com/Themes/default/images/share/twitter.gif)
![Share this topic on Yahoo Share this topic on Yahoo](http://www.sookjai.com/Themes/default/images/share/yahoo.gif)
![Share this topic on Google buzz Share this topic on Google buzz](http://www.sookjai.com/Themes/default/images/share/gbuzz.gif)