มูลนิธิกระต่ายในดวงจันทร์

แนะนำมูลนิธิ:
เกิดจากการรวมตัวกันของบุคคลหลายสาขาอาชีพ ทั้งนักธุรกิจ นักออกแบบ พิธีกร นักโฆษณา และอีกหลายคนหลายอาชีพที่เห็นความสำคัญและจำเป็นในการต้องลงมือดูแลสิ่งแวดล้อมโดยเฉพาะป่าไม้ อย่างจริงจัง กลุ่มคนเหล่านี้จึงร่วมกันก่อตั้งมูลนิธิกระต่ายในดวงจันทร์ขึ้นในปี 2543

ทำไมถึงชื่อมูลนิธิกระต่ายในดวงจันทร์

จินตนาการถึงนิทานเรื่องหนึ่ง นิทานเรื่องเก่าที่เด็กทั้งในอดีตและเด็กในปัจจุบันน่าจะได้ยินได้ฟัง จนหลายเด็กหลายผู้ใหญ่ต้องแหงนคอเฝ้ามองจุดดำๆ หลายจุดใน ดวงจันทร์สีเทาๆ อืม ช่างเหมือนกระต่ายตัวปุยเสียจริง เลยอดสรุปไม่ได้ว่า ในดวงจันทร์มีกระต่ายจริงๆ ด้วยล่ะ

เรื่องเล่าเกี่ยวกับกระต่ายและพระจันทร์จากสำนักต่างๆ อาจต่างกันไป แต่จำได้ไหมว่าเมื่อเด็กเราเชื่อจริงจังแค่ไหนว่าในดวงจันทร์มีกระต่าย ความเชื่อนั้นอาจไม่ได้หายไปแค่จางลงเท่านั้น จินตนาการอาจจับต้องไม่ได้แต่จินตนาการทำให้โลกน่าอยู่ขึ้น ทำให้โลกมีชีวิตชีวา ศิลปะ วัฒนธรรม กฎระเบียบ ไปจนถึงทฤษฎี วิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และอะไรอื่นๆ ที่มีบทบาทต่อการมีชีวิตอยู่ของเรา ล้วนเกิดจากจินตนาการ จินตนาการมีประโยชน์ต่อโลก และเรา (มูลนิธิฯ) ส่งเสริมให้คน (โดยเฉพาะเยาวชน) มีจินตนาการที่มีประโยชน์เช่นกัน

วัตถุประสงค์:
แนวคิดและหลักการทำงาน

งานของมูลนิธิฯ คืออะไร

อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม โดยเฉพาะป่าไม้

มูลนิธิฯ ทำงานอย่างไร

ต้นเหตุของทุกปัญหาสิ่งแวดล้อมคือ คน และเพื่อการแก้ปัญหาที่ยั่งยืนจึงอนุรักษ์ป่าและสิ่งแวดล้อมโดยมุ่งแก้ปัญหาที่ต้นเหตุ เน้นการปลูกจิตสำนึกแทนการปลูกต้นไม้ โดยมี กลุ่มเป้าหมายคือ เด็กและเยาวชน ที่ได้รับการสร้างจิตสำนึกผ่านกระบวนการเรียนรู้ธรรมชาติโดยวิธีการทางศิลปะ ผ่านการสัมผัสธรรมชาติจริงในรูปแบบและวิธีการที่แตกต่าง เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่นำไปสู่การปรับเปลี่ยนทางความคิดและพฤติกรรมในทาง ที่เป็นมิตรต่อธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เมื่อเด็กในวันนี้เกิดสำนึกที่ดีต่อธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม เชื่อว่าการเติบโตขึ้นของเขาจะเป็นไปอย่างมี คุณภาพและคุณค่าต่อสังคมและสิ่งแวดล้อม

ปลูกจิตสำนึกอย่างไร ทำได้ด้วยหรือ

เมื่อตระหนักถึงคุณค่าและความสำคัญของธรรมชาติแล้ว เชื่อว่าความหวงแหนธรรมชาติจะเกิดขึ้น ส่วนว่าปลูกจิตสำนึกอย่างไรนั้น เราสร้างกระบวนการให้เด็กได้สัมผัสธรรมชาติจริง ภายใต้หลักความคิดว่า ความจริง ความงาม ความดี ผ่านกิจกรรมที่ออกแบบให้เหมาะสมกับเด็กแต่ละวัย

ความสนุกคือหัวใจสำคัญ

อะไรที่ให้เด็กทำต้องสนุก ธรรมชาติของเด็ก อะไรไม่สนุกเขาจะอยู่กับสิ่งนั้นไม่นาน และเครื่องมือแห่งการเรียนรู้ที่สนุก ที่เราค้นพบคือ ศิลปะ

ศิลปะทำให้เด็กสนุกได้อย่างไร

เรียนรู้ธรรมชาติผ่านกิจกรรมซึ่งใช้ทักษะศิลปะขั้นพื้นฐาน ทั้งการวาด การเขียน การระบาย การร้อง การประดิษฐ์ และอื่นๆ อีกมากมาย รวมถึงการเล่นด้วย ทำให้เกิดการปลดปล่อยความคิดอย่างเพลิดเพลินและไหลลื่นอีกทั้งศิลปะไม่ตัดสินถูกผิด ดีกว่าด้อยกว่า จึงเห็นเสมอว่าทุกครั้งที่มือสัมผัสใบไม้ ทุกครั้งที่ปล่อยตัวลอยตามน้ำ ทุกครั้งที่หลับตาฟังเสียงป่า ทุกครั้งที่วิ่งให้ตัวสัมผัสลมและแสงแดด และทุกครั้งที่เกิดอีกหลายสิ่งขึ้น หมายถึงการได้สัมผัสธรรมชาติด้วยตัวเอง เป็นการเรียนรู้ที่สนุกและไม่ต้องอธิบาย

เด็กแบบไหนที่มูลนิธิฯ ทำกิจกรรมด้วย

เด็กระดับอนุบาล ประถมศึกษา มัธยมศึกษา
เด็กระดับอนุบาล 1 ถึง ป.6 ที่โรงเรียนสินแร่สยาม (ในโครงการศึกษาธรรมชาติโดยศิลปวิธี โครงการเด็กสร้างสื่อ สื่อสร้างเด็ก และโครงการดนตรีรักษ์สิ่งแวดล้อม
เด็กระดับมัธยมศึกษา จากทั่วประเทศที่ผ่านการคัดเลือกเพื่อเข้าร่วมในโครงการคีแคมป์
เด็กระดับประถมศึกษาที่สมัครเข้าร่วมกิจกรรมในค่ายกระต่ายตื่นตัว
เด็กๆ ระดับประถม-มัธยม ที่เข้าร่วมกิจกรรมจากค่ายอื่นๆ (กิจกรรมที่ร่วมกับองค์กรภายนอก)
นอกจากนี้ ยังมีกลุ่มเยาวชนในท้องที่สวนผึ้ง ที่เคยผ่านกระบวนการเรียนรู้ธรรมชาติในรุ่นแรกๆ โตขึ้นบวกกับได้พัฒนาทักษะการเรียนรู้หลายอย่าง จนวันนี้เยาวชนที่เคยเป็นเด็กค่ายหลายคนโตมาเป็นพี่เลี้ยงให้หลายโครงการและกิจกรรมของมูลนิธิฯ

ทำไมถึงเป็นสวนผึ้ง ราชบุรี

ย้อนกลับไปประมาณ 10 ปี ก่อน ที่กลุ่มผู้ก่อตั้งเข้าไปทำกิจกรรมในพื้นที่หมู่ 3 สวนผึ้ง ราชบุรี เริ่มสอนเรื่องศิลปะและสิ่งแวดล้อมในโรงเรียนสินแร่สยามซึ่งเป็นโรงเรียนในพื้นที่ ใกล้ป่าเขากระโจม ป่าผืนที่มูลนิธิฯ ดูแลตั้งแต่ก่อนก่อตั้งมูลนิธิฯ อย่างเป็นทางการ จนเมื่อจดทะเบียนก่อตั้งในปี 2543 แล้ว จึงมีโครงการหลักเพื่อปลูกจิตสำนึกแก่เด็กและเยาวชนใกล้ผืนป่าเขากระโจม โครงการเพื่อป้องกันไฟป่า โครงการเพื่อสร้างอาชีพ เกิดตามมาอีกหลายโครงการ โครงการกับกลุ่มเป้าหมายต่างวัยและวิธีการที่ต่างกัน ด้วยหวังให้ป่าได้รับการดูแลจากคนในพื้นที่ เพื่อการดูแลป่าอย่างยั่งยืน

จินตนาการเกี่ยวข้องกับการทำงานสิ่งแวดล้อมอย่างไร

อย่างไรน่ะหรือ การทำงานสิ่งแวดล้อม นั้นยากจะเห็นผลสำเร็จ ทำไมถึงยาก เพราะคนอย่างเราๆ ไม่ค่อยเห็นความสำคัญของสิ่งแวดล้อมกันจริงๆ ถึงปรากฏการณ์มากมายที่แสดงถึงสถานการณ์สิ่งแวดล้อมในโลกล้วนยืนยันซ้ำแล้วซ้ำอีกว่าสถานการณ์ สิ่งแวดล้อมอยู่ในภาวะวิกฤติ เสียจนถ้าตระหนักถึงปัญหาได้และลงมือแก้ในนาทีนี้ก็อาจสายไปเสียแล้ว แต่การไม่ทำเพราะคิดว่าไม่เกิดผลอะไรก็ย่อมไม่เกิดความเปลี่ยนแปลงใดๆ ได้ คำถามหลายคำถามถูกถามมาตลอดทางของการทำงาน จะสำเร็จหรือ ทำไปทำไม ทำแล้วได้อะไร ทำไมทำอย่างนั้น และอีกหลายคำถาม ????? บางคราวระหว่างการทำ ทำ ทำไป ก็ได้พบว่า มาผิดทาง เมื่อได้บทเรียนกลับไปตั้งต้นใหม่ ทุกครั้งที่ตั้งต้นใหม่ ทุกการก้าวไปข้างหน้า หรือทุกการก้าวถอยหลัง บรรจุด้วยการเรียนรู้ที่เกิดจากการทำงาน

มูลนิธิฯ ทำงานโดยไม่มีสูตรสำเร็จ การลองผิดลองถูก ทำให้เกิดองค์ความรู้ ตั้งแต่จิ๊บจ๊อยจนถึงองค์ความรู้ใหญ่โต (ในสายตาของเรา) ขึ้นตลอดเวลา การลงมือด้วยความเชื่อว่าความเปลี่ยนแปลงจะเกิดขึ้น ทุกเมล็ดที่เราปลูกลงไป ทำให้เชื่อว่าแม้เกิดผลเพียงเล็กน้อย แต่ความเปลี่ยนแปลงเล็กๆ ก็ได้เกิดขึ้นจริง เหมือนเวลาที่เชื่อว่าในดวงจันทร์มีกระต่ายมองไปทีไรก็เห็นกระต่ายตัวนั้นทุกที